Refleks

Refleks, vücutta sinir ve kas sisteminin birlikte çalışmasıyla ani uyarılara karşı verilen istemsiz en kısa yanıttır. Reflekslerin çoğu doğuştandır ve tüm insanlarda ortaktır. Bu reflekslere kalıtsal refleksler denir. Diz kapağı refleksi, bebeklerin emme refleksi, göz kapağının ani ışıkta kapanma refleksi kalıtsal reflekslere örnektir.

Kalıtsal reflekslerin dışında öğrenme ile oluşan kazanılmış refleksler de vardır. Bu reflekslerin öğrenme aşamasında, beyin kabuğu işlev görür. Öğrenildikten sonra davranış alışkanlığa dönüşür ve omurilik denetiminde gerçekleşir. Örneğin yüzme, dans etme, araba kullanma gibi davranışlar beyin kabuğu denetiminde öğrenilir. Daha sonra alışkanlığa dönüşür ve omurilik tarafından yönetilir. Hata yapılırsa beyin tekrar devreye girer.

Basit bir refleks olayında duyu nöronu, ara nöron ve motor nöron görev yapar. Üç nöronun bu birlikteliği refleks yayı olarak tanımlanır. Örneğin, bir çiviye basıldığında oluşan geri çekme refleksi üç sinirli refleks yayı ile gerçekleşir. Bu olayda derideki duyu reseptörlerinin uyarılmasıyla duyu nöronlarında impuls oluşur. Duyu nöronu, impulsu omurilikteki ara nörona iletir. Ara nöron, impulsu motor nörona aktarır. Motor nöron, ilgili kasın harekete geçmesini sağlar ve geri çekme refleksi oluşturur. Bu refleks olayı, impuls beyne ulaşmadan gerçekleşir. İmpulsun sinirlerle omurilikten beyne iletilerek yorumlanması ile acı hissedilir.