Soluk Alıp Verme Mekanizması

Soluk alıp verme, kaburgalar arası kasların ve diyafram kasının kasılıp gevşemesiyle gerçekleşir. Diyafram, göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayıran kaslı yapıdır. Diyafram kasılınca düzleşir. Bu sırada kaburgalar arası kasların kasılmasıyla kaburgaların uçları öne ve yukarı doğru hareket eder. Her iki olay göğüs boşluğunun hacmini arttırır. Hacim artınca iç basınç azalır. İç basınç, atmosfer basıncından daha düşük olduğundan akciğerler hava ile dolar ve soluk alma gerçekleşir. Alveollerdeki oksijen difüzyonla onları saran kılcal damarlara geçerken karbondioksit kılcal damarlardan alveollere geçer.

Soluk verme olayı ise kaburgalar arası kasların ve diyaframın gevşemesiyle sağlanır. Diyafram gevşeyince kubbeleşir. Kaburgalar arası kaslar da gevşer ve kaburga uçları aşağıya ve arkaya doğru hareket eder. Her iki olay, göğüs boşluğunun hacmini azaltır. Hacim azalınca iç basınç artar. İç basınç atmosfer basıncından daha yüksek olduğundan akciğerlerdeki hava atmosfere verilir ve soluk verme gerçekleşir. Bu olayda akciğerlerin geri yaylanma basıncı da etkilidir. Geri yaylanma basıncı akciğerlerin yapısındaki elastik liflere ve plevra sıvısının oluşturduğu yüzey gerilimiyle sağlanır.

Soluk alma sırasında enerji harcanır. Soluk verme ise enerji harcanmadan gerçekleşen pasif bir olaydır.

Solunum hareketlerini omurilik soğanı kontrol eder. Kandaki karbondioksit miktarının artması, kanın asitlik değerini artırır ve pH düşer. Bu durumda omurilik soğanı uyarılır. Uyarılan omurilik soğanı otonom sinirlerle diyaframı ve kaburgalar arası kasları uyarır. Böylece soluk alıp verme hızlanır ve kan pH'si belli sınırlar içinde tutulur.